sobota, 30 listopada 2019

Może i ten tekst to "dziennikarska cegła" - ale warto się nad nim pochylić

„Pokaż mi, a zobaczę. Powiedz mi, a zapamiętam. Pozwól mi dotknąć, a zrozumiem”

Misja cel i zadania świetlicy socjoterapeutycznej w systemie edukacji 

.
Czy zastanawialiśmy się kiedyś głębiej nad pragmatyzmem, oczekiwaniami i tym .. co powinno a jest w otaczającej nas przestrzeni, środowisku miasta, osiedla, etc. 
Nie chodzi tu o mędrkowanie - to raczej kwintesencje założeń, sugestii zapożyczone z merytorycznego źródła jakim dla wielu osób biorących się za pomaganie, pracę z innymi (dorosłymi, dziećmi, młodzieżą czy też co wynika z działań zawodowych z  przedstawicielami instytucji i urzędów) - powinna być przewodnia wykładnia pochodząca z Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 



To PARPA kształtowała od wielu lat struktury instytucjonalne, przetestowała założenia różnych koncepcji i wreszcie stworzyła podwaliny do uchwalonej, lata później, przez Sejm RP Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości. 


A więc i środków, które samorządy przeznaczają na skuteczność działań profilaktycznych w środowisku (miast, gmin) poprzez fundusz popularnie zwany korkowym lub kapslowym. 

Są pieniądze pochodzące z zezwoleń na sprzedaż alkoholu to jedno ze źródeł zasilających budżet gminy. 

Nie mogą one jednak trafiać do wspólnego worka i być wydawane na dowolny cel, (co niestety często się zdarza w rożnych miejscach Polski). 

Środki z tego tzw. korkowego (kapslowego) powinny być przeznaczone na profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych i narkomanii. 

To, jaki sposób najlepiej służy temu celowi, powinno być określone w rocznym Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii.  


Krzysztof Brzózka
 – Dyrektor Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych udzielający wywiadu po jednej z zakończonej konferencji.
Tam też znajdują się (powinny w każdym bądź razie)  ramy, cele i przewidywane efekty. 

Potrzebna jest kontrola społeczna, merytoryczna, administracyjna i jakkolwiek te rodzaje kontroli zwać - bo to są społeczne pieniądze i decyzje o tym jak je wykorzystać proceduralnie należą zarówno do instytucji miejskich, radnych rad samorządu i środowisk pomocowych instytucjonalnych,  stowarzyszeń i organizacji.
A tak naprawdę są one naszym wspólnym majątkiem, który ma być mądrze i pragmatycznie wykorzystywany dla dobra całej społeczności. 

Wymaga więc uwagi, transparentności i zrozumiałych poczynań (nie tylko w tabelkach ale służebnie jasno dla każdego kto zechce dowiedzieć się i pojąć na co, po co i dlaczego oraz ile wydawane są środki) To podstawowe zasady. Inaczej rodzą się demony pomówień, podejrzenia partykularnych decyzji i swoistego nepotyzmu rozdawnictwa oraz uhonorowywania tzw. swoich. Etc. Dlatego tak ważna jest pokora, przejrzystość i metaforyczność. 

Środowiska są pełne "oszołomów", osób śliniących się na kasę bezrefleksyjnie - byle mieć, byle zrobić. To też niestety stwarza możliwości swoistej korupcji - bo tak naprawdę czy ktokolwiek interesuje się strukturami aftercare (np. jak działa lub co powinny czynić instytucje, stowarzyszenia, etc ?! 
Na przykład o takich działaniach i elementach działań pisaliśmy w artykule Hanny Gęściak-Wojciechowskiej i naszych redakcyjnych komentarzy  w https://gazetaobywatelska.blogspot.com/2017/11/malborskie-stowarzyszenie-abstynenckie.html)

W Malborku wiele emocji budziły i chyba jeszcze budzą koncepcje np. prowadzenia i ich form, zasadności działań świetlic socjoterapeutycznych. Wile bowiem co grupa i środowisko to inna koncepcja. 

W  Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii określono swoiste ramy ale sucho. Może stąd wiele niepotrzebnych niedomówień. Może potrzeba więcej informacji dla środowisk i dla podejmujących decyzje akceptacji danych programów, działań np. CPiTU - Radnych.


Publikujemy teksty - o których wyżej wspominaliśmy, pochodzące ze źródła  ogólnodostępnego dla wszystkich, z Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

Właściwie chodzi nam o to by zachęcić wszystkich zainteresowanych nim zaczną ciosać sobie na głowach kołki, do przeglądnięcia merytorycznych obszarów internetu. Nim zaczną różne opcje używać argumentacji typu "Nie bo nie!", "A bo własnie tak ma być i koniec!" , "To my mamy rację!".

Przypominamy, że środki z korkowego są rodzime, społeczne i każdy mieszkaniec ma prawo wiedzieć co i jak. Ale rzetelnie i przystępnie - nikt nikogo nie zwalnia w takim wypadku od obowiązku wyjaśnień, rzeczowych tłumaczeń  i pokory. Dotyczy to zarówno ludzi instytucji które realizują program, jak i tych którzy mają swoje koncepcje  na naprawianie świata w Malborku. 
BANWI


A więc co na ten temat przekazuje PARPA?

.
Zajęcia socjoterapeutyczne to specjalistyczne oddziaływania, skierowane do dzieci i młodzieży; z zaburzeniami zachowania, utrudniającymi funkcjonowanie społeczne i realizację zadań rozwojowych (np. wynikających z obowiązku szkolnego), wychowujących się w warunkach niekorzystnych dla ich rozwoju psychofizycznego, którym rodzice nie mogą zapewnić właściwej opieki wychowawczej.

Celem zajęć socjoterapeutycznych jest korygowanie funkcjonowania dzieci i eliminowanie zaburzeń zachowania oraz wspieranie dzieci w radzeniu sobie w  trudnych sytuacjach życiowych, a także pomoc w przywracaniu prawidłowej funkcji rodziny poprzez wspomaganie rodziców w rozwiązywaniu ich problemów osobistych oraz wychowawczych z dziećmi. 
Cele socjoterapeutyczne obejmują działania:

  •  terapeutyczne, realizowane poprzez organizowanie doświadczeń przeciwstawnych do doświadczeń urazowych i umożliwiających odreagowanie napięć oraz silnych, trudnych emocji
  • edukacyjne, realizowane poprzez tworzenie sytuacji wspomagających nabywanie wiedzy o sobie i otaczającym świecie społecznym oraz umożliwiających uczenie się nowych, konstruktywnych zachowań
  • rozwojowe, realizowane poprzez stwarzanie warunków ułatwiających urzeczywistnianie potencjału dziecka

Proces socjoterapeutyczny przebiega poprzez; diagnozę dysfunkcji i zaburzeń w zachowaniu,  opracowanie indywidualnego planu terapii, wdrażanie oddziaływań korygujących 

Stałymi elementami procesu socjoterapeutycznego jest diagnoza, korekta i odreagowanie emocjonalne. Korekta odbywa się w trakcie celowo zorganizowanego doświadczenia, dostarczającego treści korygującej przekonania urazowe dziecka, przywracającej pełne postrzeganie rzeczywistości. Skutkiem tego jest zmiana zachowania dziecka i poprawa jego funkcjonowania.

Zajęcia socjoterapeutyczne odbywają się w oparciu o zasady pracy terapeutycznej:

  • jawności reguł i wymagań 
  • otwartości w wyrażaniu uczuć, potrzeb i własnego zdania
  • bliskości w relacjach i osobistego kontaktu dorosłego z dzieckiem
  • bezwarunkowej akceptacji oraz uznania wartości i niepowtarzalności każdej jednostki 
  • afirmacji, czyli wzmacniania wszystkich przejawów funkcjonalnych zachowań

Stałym elementem procesu socjoterapeutycznego jest współpraca z rodzicami. 

Program pracy socjoterapeutycznej oparty jest na koncepcji powstawania urazów psychicznych i eliminowania zaburzeń zachowania u dzieci (w wypadku tej informacji -  opracowanej przez  zespół Ośrodka Rozwoju Umiejętności Wychowawczych PTP w Warszawie, pod kierunkiem J. Strzemiecznego. Przyp. Red)

Zajęcia socjoterapeutyczne stanowią integralną część systemu wychowawczego i profilaktycznego szkoły.  Ewaluacja jest niezbędnym elementem pracy socjoterapeutycznej i służy ocenie skuteczności oddziaływań terapeutycznych.  Ewaluacji dokonuje się na podstawie:

  • autorskiej ankiety oceniającej funkcjonowanie dziecka,
  • obserwacji zachowania dziecka,
  • informacji zwrotnych uzyskanych od dzieci, rodziców i nauczycieli,
  • analizy porównawczej osiągnięć szkolnych
  • innych

http://www.salezjanie.pl/wiadomosci/2012/08/07
/debno-salezjanska-swietlica-wyrozniona
Socjoterapia to nie tylko praca, ale styl życia – socjoterapeutą się jest, a nie się bywa. Socjoterapeuta kieruje się zasadami pracy terapeutycznej zarówno w pracy zawodowej, jak i w życiu osobistym: przyjmuje postawę akceptacji i poszanowania dla uczuć, potrzeb i przekonań innych ludzi, nawiązuje relacje społeczne i tworzy bliskie więzi oparte na otwartości i wzajemności. Dba o rozwój kompetencji zawodowych i osobistych oraz troszczy się o zaspokajanie własnych potrzeb w codziennym życiu, zachowując odrębność i podmiotowość uczestników zajęć. Świadomie i odpowiedzialnie podchodzi do osobistych trudności i deficytów ważnych potrzeb wiedząc, że jego  nierozwiązane problemy mogą stwarzać ryzyko przedmiotowego wykorzystania uczestników zajęć do poprawy własnego samopoczucia.  

Misja. Zdefiniowanie misji, celów i zadań świetlicy jest niezwykle ważnym działaniem. Warto zainwestować w nie czas, wiedzę i umiejętności całego zespołu wychowawców i precyzyjnie je określić, uwzględniając zarówno rzeczywiste potrzeby środowiska lokalnego, jak i istniejące warunki do pomagania. jest istotnym elementem każdej organizacji, także świetlicy. Charakteryzuje działalność, uzasadnia istnienie i tworzy „osobowość”, wyróżniając ją spośród innych. Podstawą do jej określenia jest wybór i zdefiniowanie wartości w oparciu o które ma być prowadzona praca.

Warto, by misja odpowiadała na pytania; po co i dla kogo istnieje świetlica? Na jakie odpowiada potrzeby? Do czego dąży?
Ważne jest też to, by misja  była sformułowana w sposób zwięzły, elastyczny i oryginalny oraz by funkcjonowała w świadomości pracowników jako „znak rozpoznawczy”, wskazując na konieczność przyjęcia określonej postawy wobec konkretnych osób (podopiecznych i ich rodzin, współpracowników), zadań, instytucji oraz środowiska lokalnego.


https://onitomy.org/swietlica-socjoterapeutyczna/
Przykładowe sformułowania misji świetlicy:

... Wspieramy dzieci i rodziny w trudnej sytuacji profesjonalnie i z miłością ...

... Pomagamy dzieciom i rodzinom prowadząc do samodzielności i odpowiedzialności ...

... Towarzyszymy rodzinom w kryzysach i wspieramy w rozwoju ...

Czasem świetlice prowadzone są przez organizacje posiadające swoje misje (stowarzyszenia, zgromadzenia zakonne, fundacje), warto do nich sięgnąć - być może są one adekwatne do rodzaju działalności, którą prowadzi placówka. 
Przykładem może być tutaj misja Stowarzyszenia św. Filipa Nereusza, która brzmi: „do ludzi z miłością”. Została ona przyjęta przez wszystkie placówki i w praktyce oznacza, że każdy kto ma z nimi kontakt traktowany jest z szacunkiem i w taki sposób, by poczuł siłę, nadzieję, chęć do zmiany lub robienia dobrych rzeczy, po prostu ... z miłością. (Przyp. Red)

Warto również zaznaczyć, że misja organizacji jest na tyle „żywa”, na ile utożsamiają się z nią jej bezpośredni realizatorzy, czyli pracownicy i wolontariusze, a z czasem podopieczni i ich rodziny. Placówka ma szanse stać się tą „szczególną” i rozpoznawalną w otoczeniu tylko wówczas, jeśli misja realizowana jest w ich konkretnych zachowaniach i postawach. 

Cel wyznacza główny kierunek działania i w sposób ogólny określa rodzaj działalności. 

Przykładowe sformułowania celów świetlicy:
Celem działalności świetlicy jest wspieranie rodzin  przeżywających  trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych oraz  udzielanie pomocy dzieciom wychowującym się w warunkach niekorzystnych dla ich prawidłowego rozwoju.

Cele szczegółowe:

  • diagnozowanie potrzeb dzieci i rodzin oraz organizowanie adekwatnej pomocy (we współpracy z innymi instytucjami)
  • stwarzanie rodzicom możliwości zwiększenia swoich umiejętności wychowawczych
  • korygowanie zaburzonych zachowań  dzieci i stymulowanie ich wszechstronnego rozwoju, a także wdrażanie do prawidłowego pełnienia ról społecznych 

Zadanie określa czynności, które należy wykonać by osiągnąć cel.

Przykładowe sformułowania:
Zadania świetlicy:

Ścisła współpraca z rodzicami dziecka w zakresie diagnozowania potrzeb, planowania pomocy, monitorowania procesu pomagania (konsultacje wychowawcy z rodzicami), organizowanie zajęć edukacyjnych dla rodziców
prowadzenie oddziaływań korekcyjnych, terapeutycznych, kompensacyjnych 
i profilaktycznych (indywidualnych i grupowych)
dożywianie w formie ciepłego posiłku

Organizowanie zajęć edukacyjno – wychowawczych w tym: pomoc w nauce, umożliwianie rozwoju zainteresowań, organizacja zabaw i spotkań okolicznościowych.

Towarzyszenie rodzinom przeżywającym kryzysy (min. spotkania indywidualne  z dziećmi  i rodzicami, spotkania z całymi rodzinami w świetlicy bądź w mieszkaniach rodzin)

Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny(udział 
w spotkaniach zespołów interdyscyplinarnych i ich inicjowanie)

Podobnie, jeśli chodzi o założone cele i zadania. Nie wystarczy je określić. Dopiero ich zrozumienie, przyjęcie  i świadome wdrażanie w codzienne życie daje szansę na rzeczywistą i skuteczną pomoc. 

Wciąż jeszcze istnieją placówki, które mają co prawda w statucie lub regulaminie określoną misję, zadania i cele, ale pracownicy często ich nie znają, a co za tym idzie nie realizują. 

Są też miejsca, w których  dorośli w sposób świadomy nie identyfikują się z nimi bądź je odrzucają. Takie sytuacje oczywiście mają ogromny wpływ na jakość procesu pomagania (brak spójności oddziaływań, stałości,  brak „zakorzenienia” i poczucia przynależności do określonej społeczności). Generalnie, zarówno misja, cel, jak i zadania świetlicy powinny wskazywać kierunek pracy i w niej pomagać. Warto więc nie tylko je sformułować, ale także przyglądać się im co jakiś czas i analizować, czy praca placówki jest z nimi zgodna, a w przypadku jej intensywnego rozwoju, sprawdzać, czy przejęte założenia „rozwijają” się wraz nią.

źródło
https://www.parpa.pl/index.php/swietlice-socjoterapeutyczne/misja-cel-i-zadania-swietlicy

https://www.parpa.pl/index.php/swietlice-
socjoterapeutyczne/misja-cel-i-zadania-swietlicy
zdjęcia pozyskane z strony PARPA oraz opublikowanych zajęć świetlicowych

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz