Przeciwdziałanie marnowaniu żywności

System się rozpędza

Renata Niecikowska, Rafał Kowalski, ngo.pl

Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności weszła w życie 18 września 2019 r. Jednak pierwsze miesiące jej działania były okresem przygotowawczym – czasem podpisywania umów. Ten okres się skończył – właśnie teraz ustawa powinna zacząć działać naprawdę.

Z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności korzystają organizacje pozarządowe, a za ich pośrednictwem osoby ubogie i znajdujące się w trudnych sytuacjach. Ustawa wprowadza mechanizm, który mobilizuje sprzedawców żywności do jej niemarnowania. Nakłada na większe sklepy obowiązek podpisywania umów z NGO-sami i obowiązek nieodpłatnego przekazywania im żywności, przewiduje też opłaty za marnowanie żywność, która mogła zostać wykorzystana oraz kary za niepodpisywanie umów.

art. 1. ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywnościUstawa określa zasady postępowania z żywnością oraz obowiązki sprzedawców żywności w celu przeciwdziałania marnowaniu żywności oraz negatywnym skutkom społecznym, środowiskowym i gospodarczym wynikającym z marnowania żywności.

Kto ma przekazywać żywność i podpisywać umowy

Ustawa nakłada obowiązki na sprzedawców żywności. Mają oni podpisywać umowy „dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności” z organizacjami pozarządowymi. Chodzi jednak tylko o większych sprzedawców, a nie o małe sklepiki.

Docelowo ustawa wskazuje na podmioty o powierzchni sprzedaży powyżej 250 m2. Jednak w pierwszych dwóch latach obowiązywania przepisów będą to sklepy jeszcze większe – o powierzchni powyżej 400 m2.

W drugiej połowie lutego 2020 r. sklepy o powierzchni powyżej 400 m2 muszą już mieć podpisane umowy z organizacjami pozarządowymi.

Więcej o terminach wejścia w życie przepisów o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności pisaliśmy w informacji: Sprzedawcy mogą już rozpocząć podpisywanie umów z NGO, żeby nie marnować żywności


Żywność ze sklepów trafia do organizacji pozarządowych, które mają zapisane w statucie odpowiednie cele – działają w konkretnych obszarach (m.in. pomoc społeczna, wsparcie rodzin, działalność charytatywna). Uprawnione organizacje opisuje szczegółowo artykuł 2 ustawy. Żywność jest przekazywana NGO-som po to, żeby ostatecznie trafiła do osób potrzebujących – podopiecznych organizacji.

Za niewywiązywanie się przez sprzedawców z obowiązków jakie nakłada ustawa wprowadzono opłaty i kary. Opłata za nieprzekazanie żywności trafia bezpośrednio do organizacji, z którą sklep podpisał umowę. Jeśli nie podpisał umowy wcale, grożą mu kary.

Opłaty i kary zaczynają działać od marca 2020 r.

Renata Niecikowska, Rafał Kowalski, ngo.pl