PRZYPISY
.
Przypisy mogą pochodzić od:autora
redaktora naukowego
tłumacza
redaktora książki
Autorstwo przypisów powinno być zawsze jednoznacznie określone:
- przyp. aut. - przyp. tłum. - przyp. red. pol.
ODNOŚNIKI
cyfry arabskie
- w sposób ciągły w obrębie rozdziału książki lub pracy
- w sposób ciągły w obrębie całej książki
umowne znaki graficzne (np. gwiazdki)
- w książkach o małej liczbie przypisów
- w książkach zawierających wiele liczb
- w przypisach do tablic
- aby graficznie zróżnicować przypisy
małe litery
UMIEJSCOWIENIE PRZYPISÓW
u dołu strony
na końcu tomu
na końcu książki (po tekście głównym i dodatkach)
Przypisy powinny być sformułowane zwięźle oraz zapisane mniejszą czcionką.
RODZAJE PRZYPISÓW
Ze względu na treść i pełnioną funkcję wyróżnia się cztery rodzaje przypisów:
rzeczowe
terminologiczne
bibliograficzne
informacyjne
Przypisy rzeczowe
Służą do wyjaśniania, komentowania i uzupełniania fragmentów tekstu i ewentualnie innych elementów przygotowywanej książki.
...Podwójne kliknięcie na jego powierzchni spowoduje ponowne uruchomienie programu Microsoft Graph1
1Program ten można także uruchomić za pomocą polecenia Wstaw Obiekt.
Wszyscy pamiętają słynną talię 52 terrorystów, którą Waszyngton przygotował dla żołnierzy walczących w Iraku. Karty spełniły zadanie, a pomysł amerykańskiego rządu zaczęły kopiować policje na całym świecie2
2Niedawno Komenda Stołeczna sporządziła plakaty 52 najaktywniejszych złodziei samochodów. Teraz powstaje talia groźnych gangsterów – przyp. tłum.
Przypisy terminologiczne
Służą do objaśniania wyrazów i wyrażeń obcojęzycznych oraz różnorodnych terminów.
przypisy słownikowe
1false – fałszywy, true – prawdziwy
objaśnienia
2Archai (l.mn.), Arche (l.poj.) – w starożytnej filozofii greckiej – pierwszy czynnik, pierwotny element, podstawowa zasada. Wyraz Arche występuje w Ewangelii (pierwszy wyraz czwartej księgi) w zdaniu: „Na początku było słowo” (przyp. red. pol.).
W książkach wyposażonych w słownik użytych terminów przypisów słownikowych się nie podaje.
Do przypisów terminologicznych należą także różnego rodzaju komentarze.
...Było przeto niemałym wstrząsem, gdy Bertrand Russell i inni odkryli około roku 1900 paradoksy wynikające z niepohamowanego stosowania języka teorii mnogości1
1Do osobliwości polskiego języka matematycznego należy fakt, że teoria zajmująca się zbiorami i ich własnościami nosi nazwę teorii mnogości. – Przyp. tłum.
Przypisy bibliograficzne
Zapisujemy zgodnie z normą zapisywania bibliografii:
identyczna kolejność poszczególnych elementów
ALE
imiona lub inicjały imion umieszcza się przed naziwskami
1H. Weyl. Symetria. Warszawa, Wyd. Prószyński 1997, s. 67-80.
2R. B. McClenon, Leonardo of Pisa and his Liber Quadratorum. American Mathematical Monthly 1991, vol. 26, s. 1-8.
Przypisy bibliograficzne z komentarzami
1Inne stanowisko zajmuje D. G. King-Hele w artykule pt. Satellite orbits and their geophysical implications (Contemporary Physics, April 1961).
2W tym miejscu odsyłamy czytelnika do interesującej książki: Prince Michael of Greece, Crown Jewels of Europe. New York 1983.
Niekiedy w przypisach komentuje się pozycje literatury zamieszczone w bibliografii i do niej odsyła czytelników.
3Ten model sieci nerwowej został opisany przez inżyniera S. B. Russella w roku 1913 w Journal of Animal Behaviour. Nowsze przykłady maszyn uczących się znajdzie czytelnik w pracach Ashby’ego (2), Waltera (38), Farleya i Clarka (8), Friedberga (10), Uttleya (37) i in.
Przypisy informacyjne
Ułatwiają czytanie książki informując o załączonych dodatkach, słowniku użytych terminów, rozwiązaniach zadań, zbiorczych tablicach i wykresach oraz wyjaśniają zastosowane konwencje edytorskie.
1Obliczenia te należy zachować, gdyż będą potrzebne do rozwiązania zadania 2.1.3.
2Szczegółowy opis tej metody podano w rozdz. 6 – Przyp. red.
3Zob. Dodatek 1. Wykaz skrótów spotykanych w katalogach (przyp. tłum.).
Przypisy do przekładów
Zależnie od potrzeby, tłumaczenia opatruje się zarówno przypisami terminologicznymi jak i rzeczowymi. Najczęściej są to wyjaśnienia dotyczące źródłosłowu wprowadzonej przez tłumacza terminologii polskiej, zwłaszcza w książkach z nowych dziedzin wiedzy, uwagi mające na celu odniesienie wywodów autora do warunków krajowych, informowanie czytelnika o istnieniu innych, zbliżonych tematycznie publikacji w języku polskim, a także niezbędne, zdaniem tłumacza lub redaktora, zwięzłe komentarze merytoryczne.
*Nieprzetłumaczalny żart językowy. Autorzy piszą „B.C.”, co w języku angielskim oznacza „before Christ”, a więc przed Chrystusem, tutaj zaś – „before computers”. Przyp. tłum.
*Przystępny opis tych zagadnień znajdzie czytelnik m.in. w książce Dennisa Jonesa pt. Wszystko o Internecie (Warszawa, Bertelsmann 2002, rozdz. 7, s. 210-229) – przyp. tłum.
zasady tworzenia i budowy identyczne jak przy normalnych przypisach
nie wolno podważać poglądów anu wyników badań autora oryginału
stosujemy przypisy tylko w razie konieczności
wprowadzamy zmiany tylko po uzgodnieniu ich z właścicielem praw autorskich
Tekst przypisu można często włączyć do tekstu głównego i wstawić na miejsce zamieszczonego odnośnika:
przypisy krótkie
- przekład tytułu, źródłosłów polskiego terminu, nazwa instytucji, objaśnienie skrótów
przypisy informacyjne
- Por. rys. 12; Zob. Dodatek 1
Przypisy bibliograficzne w przekładzie
Źródła nieuwzględnione w wykazie:
przeoczenia autora
autor dorzucił przypis w ostatniej chwili
odmienny charakter dokumentu podanego w przypisie
przypis z komentarzem
BIBLIOGRAFIA
Opis bibliograficzny może być przedstawiony w różny sposób:
wpleciony w tekst
zamieszczony w przypisach poszczególnych fragmentów
w podpisach pod ilustracjami
w przypisach do tablic lub w ich tytułach
na końcu książki w postaci odrębnego wykazu
Rodzaje bibliografii:
przedmiotu – pełne lub częściowe
wykazy wybranych pozycji
szczegółowe lub ogólne
podstawowe lub uzupełniające
prac cytowanych przez autora
pozycji tylko w języku obcym
uzupełniające przekład
adnotowane – bibliografia komentarzem
Bez względu na przyjętą koncepcję wykazu literatury, każdy z dokumentów piśmienniczych – na które powołuje się autor lub do których odsyła czytelników – wymaga sformalizowanego opisu bibliograficznego.
WYDAWNICTWO ZWARTE
Autor (nazwa ciała zbiorowego)
Tytuł
[Główni współpracownicy]
Wydanie
Miejsce
[Wydawca]
Rok
[Objętość]
[Seria]
[Uwagi]
ISBN
Danielou J., Marrou H.: Historia Kluk. Wyd.2. Warszawa: PAX 1984. ISBN 83-211
CZASOPISMA I INNE WYDAWNICTWA CIĄGŁE
Tytuł
Ciało zbiorowe
Wydanie
Oznaczenie zeszytu (daty i/lub numery)
Miejsce
[Wydawca]
Rok
[Seria]
[Uwagi]
ISSN
Nauka i Przyszłość. Polska Akademia Nauk, Centrum Upowszechniania Nauki. Grudzień 1990 nr 1. Warszawa 1990. ISSN 0867-2687.
FRAGMENT WYDAWNICTWA ZWARTEGO
Autor, nazwa ciała zbiorowego
Tytuł dokumentu macierzystego
Wydanie
Numeracja części
[Główni współpracownicy]
Miejsce
[Wydawca]
Rok
Lokalizacja w obrębie dokumentu macierzystego
Heistein J.: Historia literatury włoskiej. Wyd.2. Wrocław 1987, s. 69-79
ARTYKUŁ W WYDAWNICTWIE ZWARTYM
Autor artykułu
Tytuł artykułu
Formuła In
Autor (ciało zbiorowe) dokumentu macierzystego
Tytuł dokumentu macierzystego
Wydanie
[Wydawca]
Rok
Lokalizacja artykułu w obrębie dokumentu macierzystego
Szosland, J.: Tkactwo. In: Terminarz technika.Włókiennictwo. Warszawa, 1969, s.20-26.
ARTYKUŁ W CZASOPIŚMIE LUB INNYM WYDAWNICTWIE CIĄGŁYM
Autor
Tytuł
[Główni współpracownicy]
Tytuł dokumentu macierzystego
Wydanie
[Wydawca]
Rok
Lokalizacja artykułu w obrębie dokumentu macierzystego
Paska, J.: Czas budowy i koszty wytwarzania energii elektrycznej we francuskich elektrowniach jądrowych. Postępy Techniki Jądrowej, nr 3/4, 1988, s.321-323.
z el.us.edu.pl/wf/mod/resource/view.php?id=4122&redirect=1
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz